Waarom Amerika en Europa elkaar zo slecht begrijpen

…en toen bedankten de Amerikanen na tachtig jaar ineens met veel bombarie voor de rol van bevrijder en redder van de Oude Wereld. Wat was er veranderd? Waarom had niemand dat zien aankomen? Een poging tot opheldering in verwarrende tijden. Groot was de schrik toen het Amerika van Donald Trump zich ineens ontpopte tot moderne roofkapitalist tegenover het voor zijn leven vechtende Oekraïne, ‘vriend’ van het autocratisch imperialistische Rusland en veeleisende en vooral ongekend wantrouwige partner van ons werelddeel, Europa.

Lees verder

Het echte gevaar van Trumpoetin

Hoe verschillend Poetin en Trump ook lijken, de overeenkomsten tussen beiden zijn frappant, veelzeggend en voor Europa omineus. In juni 2022, een maand of drie nadat president Poetin definitief de aanval inzette op buurland Oekraïne, schreef ik een artikel over waarom het moderne Westen er alles aan moest doen om Poetin terug naar eigen grond te jagen en de territoriale integriteit van Oekraïne overeind te houden, in ons eigen belang. Kort gezegd liep de internationale gemeenschap het risico om in

Lees verder

Is Trump nou echt een fascist?

We leven in tijden van grote woorden en harde, giftige uitspraken. Tijden waarin menigeen pardoes van het bedrijven van terreur beticht kan worden, zoals wiskundige Jan van de Beek overkwam bij monde van de Tilburgse sociale wetenschapper Hans Siebers, terwijl ik hem toch niet anders ken dan als een beminnelijk mens en toegewijd onderzoeker. Siebers noemde Van de Beek nog net geen fascist, maar deed zijn merkwaardige terreurbeschuldiging wel in het licht van een ‘golf van fascisme die ons land

Lees verder

De tragiek van het taalaanvegen

Al in de zeventiende eeuw vonden toeristen als de Engelse topambtenaar en dagboekschrijver Samuel Pepys de toenmalige Republiek der Verenigde Nederlanden, die hij overigens zeer bewonderde, een raar egalitair landje waar de kinderen brutaal waren en de vrouwen ongezeglijk. Nu, dik 350 jaar en een anti-autoritaire revolutie later, is die ogenschijnlijke sociale verplatting zover voortgeschreden dat zelfs de woorden die machtsverschillen aanduiden taboe verklaard zijn. Sinds de jaren zestig hebben baas en chef plaats gemaakt voor manager en leidinggevende, medewerker

Lees verder

Waarom het Westen de territoriale integriteit van Oekraïne moet herstellen

Hoe ver moeten de Westerse wereld en de NAVO gaan om Oekraïne te helpen haar grondgebied te ontrukken aan de Russische invallers? Hoe ver moeten ze gaan om het de Russen in te peperen dat imperialistische avonturen tot het verleden behoren en dat dat zo moet blijven? Hoe ver moeten ze gaan om ook China dat duidelijk te maken? Dat zijn onplezierige maar uiterst belangrijke vragen. Om ze te kunnen beantwoorden, moeten we vooral goed begrijpen wat er bij de

Lees verder

Waarom Amerikanen ‘zo’ zijn

Waarom doet Amerika zo vreemd, in onze ogen? Dat ligt niet aan een figuur als Trump, die is eerder een tussentijdse uitkomst van hoe het land zich in 250 jaar ontwikkelde. Onderstaand artikel verscheen in Vrij Nederland in 2003, nog volop in de slipstream van de schok van ‘11 september’ maar ver voor sociale media en ‘fake news’. Het is nog altijd even verhelderend en actueel. Waar we vandaan komen, is de vraag. Uit Amsterdam, in Holland, zeggen we. Van

Lees verder

Heilzame kwetsuren, of de prijs van de democratie

In deze tijden van beeldenstormers, historieherschrijvers en deplatforming zou je haast vergeten wat het belang, de betekenis en de inhoud van de vrijheid van meningsuiting is, en hoe lang en ernstig die essentiële vrijheid al onder druk staat. Onderstaand essay schreef ik in 1999 voor Hollands Maandblad, maar is nog onverminderd actueel. Op 14 februari 1989 sprak ayatollah Khomeini zijn fatwa uit over Salman Rushdie. Vanwege veronderstelde belediging van de Allah, werden de schrijver van De Duivelsverzen en allen die

Lees verder

Een hoogmis van de eigen voortreffelijkheid

In Amerika gaat het ene na het andere als racistisch ervaren standbeeld tegen de vlakte. En zoals zo vaak doet Nederland dan ook graag een duit in het zakje. Maar waar gaat al dat protest in ons land eigenlijk over? De nieuwe beeldenstorm wordt het genoemd, de plotseling hoog opgelaaide woede tegen standbeelden en straatnamen die herinneren aan beeldbepalende figuren uit het verleden. Die woede herinnert op zijn beurt aan hoe er in de zestiende eeuw op allerlei door de

Lees verder

Gif van Amerikaans racisme vreet aan Nederland

Al te gemakkelijk krijgen grofgebekte standwerkers als Wilders, Kuzu en Baudet de schuld van de vergroving van het maatschappelijk debat. Belangrijker en giftiger is het klakkeloos importeren en overnemen van een typisch Amerikaanse, hier misplaatste ideologie van verongelijktheid en intolerantie. Daar worden we met ons allen alleen maar slechter van. De grootste mislukking van de Amerikaanse maatschappij is de manier waarop het land is omgegaan met de afschaffing van de zwarte slavernij tijdens de Amerikaanse Burgeroorlog. Natuurlijk was aan het

Lees verder

Onder “Charlottesville” woekert nog altijd de Burgeroorlog

Waar kwamen in Amerika ineens die krijsende barbaren met liefdevol beschilderde zelfgemaakte schilden vandaan en die zwaarbewapende militietypes in camouflagepak? Wat zit er achter de bizarre fanatieke beeldenstorm die het land overspoelt, alsof de geschiedenis zelf niet mag bestaan? Of ze daar nu helemaal gek geworden zijn, is de alleszins begrijpelijke reactie van velen bij het zien van zowel rabiate “white supremacists” als wild op een omvergetrokken standbeeld van een Zuidelijk soldaat intrappende antiracistische cultuurkuisers. Het zijn afstotelijke maar veelzeggende

Lees verder