cultuur


Je eigen pronouns opeisen is een hopeloos idee

Rik Smits 188

Door alle studentenboosheid over Gaza is het een beetje buiten beeld geraakt, maar er woedt op en rond onze universiteiten ook een felle strijd over persoonlijke voornaamwoorden, pronouns, overgewaaid uit de Verenigde Staten. Valt daarover te twisten dan? Als het aan het wokere deel van de studentenbevolking en andere aanhangers van identiteitspolitiek ligt wel. Voor hen draait immers het hele leven om hoe je je ‘identificeert’. Daarmee bedoelen ze niet wat er in je paspoort staat, maar tot welke groep, subgroep

Lees verder

DENK poogt wetenschap voor zijn religieuze kar te spannen

Rik Smits 523

De fractievoorzitter van moslimpartij Denk in de Amsterdamse gemeenteraad heeft ernstige bezwaren tegen brouwerij Heineken als hoofdsponsor van de viering van het 750-jarig bestaan van de hoofdstad in 2025. Aan de oprechtheid van zijn argumenten valt ernstig te twijfelen, maar onbedoeld legt hij een heel belangrijke kwestie bloot: hoe lastig het is om beleid te baseren op de resultaten van wetenschappelijk onderzoek. In het Frans heet hij een emmerdeur, de Engelsen noemen hem party pooper, killjoy of spoilsport, maar wij

Lees verder

Geen wonder dat de cultuursector een slechte naam heeft

Rik Smits 612

‘Uw reserveringsnummer?’ ‘Eh…’ Verbluft kijk ik de caissière aan. ‘Heeft u gereserveerd?’ ‘Eh, nee, hoezo?’ ‘Dan kunnen wij u vandaag niet toelaten, tijdens de tentoonstelling Oog in oog werken wij alleen met online reserveringen.’ Perplex kijk ik om mij heen in de vrijwel verlaten ingang van het Amsterdamse Allard Piersonmuseum. Het is zondagmiddag half vier, anderhalf uur voor sluiting. Vóór ons waren slechts twee toeristen, die toen mijn vriendin en ik vol verwachting aan kwamen stappen al omstandig en vooral langdurig voorgelicht

Lees verder

Was Rob Jetten met zijn kleffe vakantieselfie hypocriet of niet?

Rik Smits 792

Is ‘klimaatdrammer’ Rob Jetten met zijn kleffe vakantieselfie uit een Argentijns oord op Instagram hypocriet? Wat te denken van e-bakfietsmafiosi met een grote mond over ons aller plicht tot asielopvang terwijl ze nog nooit zo’n zielige Afrikaan van dichtbij gezien hebben – en dat ook graag zo houden? En hoe zit dat met de immer olijke Matthijs van Nieuwkerk, waar een heuse mister Hyde in bleek te schuilen? Beschuldigingen van hypocrisie aan het adres van Jan en alleman zijn in

Lees verder

Wie weet nog wat ‘swaffelen’ is? Over taalaanvegers, de witwastaalval en hoe taalverandering werkt

Rik Smits 703

Het jaar loopt op z’n laatste benen, dus is het ranglijstjes- en verkiezingstijd. De onzinnigste verkiezing is wel die van het woord van het jaar, die sinds 2007 wordt aangezwengeld door woordenboekenmaker Van Dale en het Genootschap Onze Taal. Dit jaar kunt u ten digitalen kantore van hoofdredacteur Ton den Boon uw stem geven aan vondsten als bestuursschaamte, sportfluencer of vreugdebier. Vorig jaar was de winnaar klimaatklever, wie weet nog zonder nadenken wat dat was? Wat was de importantie van het dieptepunt swaffelen uit 2008 en

Lees verder

Waarom de bank u zo graag tutoyeert

Rik Smits 738

In het kielzog van de plotselinge golf van overgevoeligheid die blanken een paar jaar geleden pardoes wit schilderde, vrouwen van hun vrouwelijke vormen beroofde en ‘dames en heren’ degradeerde tot het kleurloze ‘beste reizigers’, vond in Nederland ook een heel andere verregaande omslag plaats. Welhaast als bij toverslag begonnen allerlei bedrijven en instellingen, de rijksoverheid voorop, hun clientèle niet langer met u, maar met jij en jou aan te spreken. Wat we op papier al tientallen jaren alleen van het

Lees verder

Zo maak je het ideale terras

Rik Smits 858

Weinig is zo openbaar als het terras van een café of restaurant, maar tegelijkertijd is terrasbezoek vaak juist een heel intieme aangelegenheid. Dat stelt hoge eisen, maar wat maakt een terras aangenaam, of juist niet? Laten we om te beginnen vaststellen dat het ene terras het andere niet is. Zo kom je in pretparken en op festivals massale volpropplekken tegen voor bieromanen dan wel ijs-, patat- en pizzapunteters. Daar gaan we het niet over hebben, net zo min als over

Lees verder

De krant is een meneer geworden

Rik Smits 1036

In de eerste week van mei werd ter redactie van Het Parool de legendarische tv-journalist Han Lips vermoord. In de vijfendertig jaar van zijn bestaan was hij uitgegroeid tot een bijzonder populaire recensent, vermaard om zijn unieke, altijd lichte toon. Toch werd hem in opdracht van hoofdredactrice Kamilla Leupen de nek omgedraaid, niet uit jaloezie maar omdat, schreef de krant op 6 mei, ‘in de huidige tijd waarin transparantie in de media steeds belangrijker wordt’, de redactie ‘recenseren onder een

Lees verder

Drie cursiefjes 3 – The Lone Ranger

Rik Smits 888

Eenzaam zwerft hij over de uitgestrekte vlakten van dorp naar vlek: de Lone Ranger. Hier arresteert hij een booswicht, daar regelt hij onenigheid over een stuk land, en weer ergens anders zorgt hij voor rust en orde tijdens een van geestrijk bocht doordrenkte jaarmarkt. Werkt hij in de verste buitengewesten, dan dringt het nieuws uit de grote wereld slechts langzaam en mondjesmaat tot hem door. Hij is heer en meester op zijn terrein. Hij vertegenwoordigt de wet, maar hij gaat

Lees verder

Drie cursiefjes 2 – ei

Rik Smits 703

Kippen hebben het maar gemakkelijk: drie keer ‘tok’, wat persen en hup, alweer een ei. Broeden hoeft gewoonlijk niet meer; als het moet, doet een machine dat voor je. Als je als kip eenmaal een ei gelegd hebt, dan weet je voor je leven hoe dat moet: drie keer ‘tok’, wat persen, klaar. Kippen zijn het archetype van de lopende-bandproductie: voer erin, eieren eruit. Iedere dag opnieuw. En hoe gelijker de eieren, des te tevredener de boer. Ook de eiereneter

Lees verder